Požeški agrarni alarm: Stočarska kriza
Stočarska proizvodnja u opštini Požega suočava se sa brojnim izazovima koji ugrožavaju njen opstanak i razvoj. Pored stalnog opadanja broja grla stoke, stočari se bore sa rastućim cenama stočne hrane, neizvesnim otkupom mleka i mesa, kao i nedostatkom radne snage na selu. Sve ovo stvara jednu kompleksnu situaciju koju treba sagledati iz vise aspekata.
Ono što je evidentno jeste da su mali proizvođači u daleko većem problemu od onih većih, najviše zbog radne snage koje u selima više I nema.
U selima opštine Požega sve je više starijih domaćinstava, dok se mladi sve ređe odlučuju za život i rad na selu. Prosečna starost poljoprivrednika se značajno povećala, a sve manji broj mlađih generacija preuzima porodična gazdinstva.
Ishrana stoke iz sopstvene proizvodnje ključna je za smanjenje troškova i obezbeđivanje kvalitetne hrane tokom cele godine. Kada se stočari oslanjaju na sopstvene resurse, kao što su seno, silaža i žitarice, mogu bolje kontrolisati nutritivni kvalitet ishrane, što direktno utiče na zdravlje stoke i proizvodne rezultate. U uslovima sve viših cena stočne hrane na tržištu, samostalna proizvodnja postaje neophodna za očuvanje ekonomičnosti i stabilnosti gazdinstva.
Ono što je primetno kod mladih koji ostaju na selu da se bave stočarstvom jeste ljubav prema živorinjama, priroda I osećaj slobode koji selo pruža.
Odlazak ljudi sa sela ubrzava se zbog nedostatka osnovnih uslova za život, poput loše putne infrastrukture i ograničene komunikacione povezanosti. Neasfaltirani putevi, otežan pristup javnom prevozu i slaba pokrivenost mobilnom mrežom čine svakodnevni život na selu izuzetno teškim, posebno tokom zimskih meseci. Bez odgovarajuće infrastrukture, pristup obrazovanju, zdravstvu i tržištima je znatno otežan, što dodatno podstiče iseljavanje mladih porodica u potrazi za boljim uslovima.
Opština požega ima veliki potencijal za razvoj stočarstva. Drazava je prepoznala problematiku smanjenja stočnog fonda pa u prethodim godinama značajno je povećala subvencije po grlu ali I premije na mleko.
Zaključak je da stočarstvo u opštini Požega, iako sa značajnim potencijalom, suočava se sa ozbiljnim izazovima poput smanjenja broja stoke, nepovoljnih tržišnih uslova, nedostatka radne snage i odlaska mladih sa sela. Iako su mali proizvođači u posebno teškom položaju, primeri dobrih praksi i dalje postoje, pre svega kod onih gazdinstava koja se oslanjaju na sopstvene resurse i kontinuiranu edukaciju. Budućnost ove grane poljoprivrede zavisiće od dodatne podrške države, boljeg povezivanja sa stručnim službama i kreiranja povoljnijih uslova za ostanak mladih u ruralnim sredinama.
